Kan je de criteria van het Sensoa Vlaggensysteem toepassen op online situaties?

Toestemming

Het criterium is oké als…

• Beide partijen geven toestemming bij het maken/verzenden/ontvangen van seksueel beeldmateriaal. Ze voelen zich goed bij wat er gebeurt.

Het criterium is niet oké als…

• Eén partij stuurt het seksueel beeldmateriaal zonder toestemming door naar derden. De andere partij weet het niet of geeft geen toestemming.
• Eén partij maakt opnames zonder dat de andere het weet. Dat kan gebeuren door een camera te plaatsen of door tegen de afspraken in opnames te maken bij online seksuele contacten.
• Eén persoon stuurt zonder toestemming van de ander seksueel beeldmateriaal (van zichzelf) naar die persoon.

Gelijkwaardigheid

Het criterium is oké als…

• Er is geen groot verschil op het vlak van leeftijd, kennis, intelligentie, aanzien, macht, levenservaring, maturiteit of status tussen de personen die seksueel beeldmateriaal uitwisselen.
• Het hebben van seksueel beeldmateriaal van iemand wil niet noodzakelijk zeggen dat er sprake is van ongelijkwaardigheid. Het kan bijvoorbeeld zijn dat men overeenkomt dat de een liever ontvangt en niet stuurt en dat beide partners zich hier goed bij voelen.

Het criterium is niet oké als…

• Er is een groot verschil op het vlak van leeftijd, kennis, intelligentie, aanzien, macht, levenservaring, maturiteit of status tussen de personen die seksueel beeldmateriaal uitwisselen.
• Als één partij een sexy foto in bezit heeft en die deelt zonder toestemming, is er automatisch ook ongelijkwaardigheid in het bezitten van seksueel getint beeldmateriaal. Iets in het bezit hebben en gebruiken om de andere te schaden, geeft je macht over de ander.

Vrijwilligheid

Het criterium is oké als…

• Er is geen druk of dwang en er hangt geen beloning vast aan het maken/verzenden/ontvangen van seksueel beeldmateriaal.

Het criterium is niet oké als…

• Er is druk of dwang of er hangt een beloning vast aan het maken/verzenden/ontvangen van seksueel beeldmateriaal.

Ontwikkelings- of functioneringsniveau

Het criterium is oké als…

• Het uitwisselen van sexy beeldmateriaal is normaal seksueel gedrag van jongeren en volwassenen.
• Hoe ouder de betrokkenen zijn, hoe meer we er vanuit gaan dat de partijen de risico’s kunnen inschatten van het verspreiden van beeldmateriaal, en dat zij goede afspraken kunnen maken.

Het criterium is niet oké als…

• Interesse in naaktfoto’s en met toestemming uitwisselen hiervan is normaal seksueel gedrag, maar zonder toestemming doorsturen of iemand onder druk zetten past op geen enkele leeftijd.

Passend in de context

Het criterium is oké als…

• Online is de context oké als men zich bewust is van de privacy-instellingen van het kanaal (vb. staat Instagram publiek en ben je er dan oké mee dat iedereen de foto's kan zien die jij daar post?).
• Online is de context oké als er afspraken zijn over het (privé of publiek) maken, opslaan, delen en/of sturen van beelden.
• Online is de context oké als de persoon de gevolgen kan inschatten over het delen van beelden. Zo kan iemand ervoor kiezen om zelf sexy beelden op het internet te zetten en kan dat oké zijn, als die persoon zelf de gevolgen kan inschatten.
• Ook de fysieke context waarbinnen iemand online gedrag stelt, kan een rol spelen. Het is oké om in een privé ruimte porno te kijken of online seksuele handelingen te stellen.

Het criterium is niet oké als…

• Bij seksueel gedrag waar er geen toestemming is, waar er druk of dwang is, … doet de context niet ter zake. Vergelijk het met een aanranding, daar maakt het niet uit of dat in bed of op straat gebeurt.
• Er niet is nagedacht over de privacy-instellingen. Zijn er platformen waarop je seksueel beeldmateriaal uitwisselen zonder dat iemand anders toeschouwer is?
• Beelden worden opgeslagen waar anderen ze kunnen zien (bvb. in een open map op een smarthone die ook door anderen wordt gebruikt).
• De context waarbinnen iemand online gaat kan onvoldoende privacy bieden. In de klas of in een vergadering porno kijken is niet oké.

Impact

Het criterium is oké als…

• Er is geen sprake van een negatieve impact als beide partijen het fijn vinden en er een goed gevoel aan overhouden.

Het criterium is niet oké als…

• Er is sprake van een negatieve impact als een partij het niet fijn vindt en er geen goed gevoel aan overhoudt. Of er negatieve gevolgen van draagt: foto’s die circuleren op het internet.

Wanneer is het online gedrag ernstiger over de grens?